We kijken met veel plezier terug op het afgelopen half jaar Hierwilikwerken.nu. Deze zomer delen we onze inspiratie, opgehaald bij scholen. Meer horen over succesfactoren voor goed werkgeverschap? Neem contact met ons op!

​Jessica van Strien en Femke Wetzer- van Gils

We kijken met veel plezier terug op het afgelopen half jaar Hierwilikwerken.nu. Deze zomer delen we onze inspiratie, opgehaald bij scholen. Meer horen over succesfactoren voor goed werkgeverschap? Neem contact met ons op!

​ Jessica van Strien en Femke Wetzer- van Gils

Iets meer dan een jaar geleden troffen wij, Jessica en Femke, elkaar bij een netwerkbijeenkomst van de Kaart in Son en Breugel. Tijdens een lunch blijkt dat we veel gemeen hebben. Zo komen we beide uit het onderwijs en zijn we met een missie om verandering tot stand te brengen, bij onze werkgevers vertrokken, om ons eigen bedrijf te beginnen. Tijdens een kopje koffie bij Femnomenaal deelden we onze verbazing over het gebrek aan aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker in het onderwijs, waardoor leerkrachten zich niet altijd gezien voelen.
Vanuit Jessica`s expertise en enthousiasme als teamcoach en trainer vanuit Kairos in Motion en Femke`s passie en kennis  over werkgeluk, besloten we dat het tijd was voor een positief geluid.

Hier wil ik werken.nu was geboren!

Onze missie vanuit Hierwilikwerken.nu is meer aandacht voor werkgeverschap in het onderwijs te creëren zodat leerkrachten en docenten zich weer gezien en gehoord voelen!
Wij zijn verhalenverzamelaars, die geloven in de kracht van positiviteit.
Elke twee weken verschijnt er op het platform een nieuw verhaal.
In onze ogen is het onderwijs toe aan verandering, aan een betere beloning en een beter imago. Hoe dit beter te doen dan het delen van goede voorbeelden. Goede voorbeelden van gelukkig werken en goed werkgeverschap. Volgens ons is het tijd voor een nieuw geluid. Een positief geluid, een geluid van ambassadeurschap.

Hier wil ik werken.nu gaat uit van 6 factoren voor meer werkgeluk voor de leerkracht en docent. We delen verhalen van mensen en organisaties die geloven dat gelukkige medewerkers zorgen voor gelukkige leerlingen en een betere onderwijskwaliteit.
De afgelopen 6 maanden hebben we verhalen opgehaald over ontwikkeling, voldoening, verbondenheid, erkenning, waardering en gezond werken, dé factoren voor meer werkgeluk!
In de zomermaanden delen we mooie quotes die ons inspireren om komend half jaar weer veel mooie verhalen te halen!

Geniet van de zomer! En veel leesplezier!

Jessica van Strien en Femke Wetzer- van Gils

Na een route via zandwegen en uitgestrekte landschappen bereik ik Asten- Heusden, ik tref een groen modern gebouw met een Johan Cruijff Court en veel natuur, daar ligt het kantoor van Prodas.

Omdat het onderwijs natuurlijk niet alleen bestaat uit leerkrachten, teamleiders, directeuren en stagiaires spreek ik vandaag HR- functionaris Esther van Moll. Met haar 10 jaar ervaring op scholen en daarnaast ook in het bedrijfsleven, is zij een echte sparringpartner voor het bestuur van Prodas.

Esther: “In 2016 ben ik gestart als projectleider van een ontwikkeltraject “De professional aan zet”. We werkten aan de visie met ouders, leerlingen en directeuren en pasten de organisatiestructuur rigoureus aan. We werken nu in clusters, waar bij 24 scholen verdeeld zijn in clusters van ongeveer 5 scholen.Ze hebben nu samen de verantwoordelijkheid over het gehele cluster aan scholen. Dat was best lastig.
We zijn nu bezig met het begeleiden van het ingezette proces. Hoe gaan we om met mobiliteit, hoe betrekken we alle medewerkers binnen het cluster en zorgen we dat ze ontwikkelen buiten de eigen school? De clusters hebben een goede start gehad, door op de Prodas-dag ook gedeeltelijk hun eigen invulling te hebben. Zo zijn de scholen binnen een cluster bij elkaar gekomen, zodat teams elkaar beter hebben leren kennen.”

Als ik Esther vraag welke rol HR nu heeft binnen Prodas, vertelt zij mij het volgende:

"Naast wat we op beleidsmatig terrein allemaal neerzetten, geloven we erg in maatwerk. We willen de drempel voor leerkrachten zo laag mogelijk houden. Vroeger was het beeld dat mensen alleen bij ons kwamen als er gedoe was. Nu merken we dat mensen ons ook steeds meer weten te vinden als het gaat om ontwikkeling.  We willen graag dat mensen op tijd aan de bel trekken, vastlopen en uitvallen willen we voorkomen. We willen echt goed voor mensen zorgen. Dit doen we onder andere door tijd vrij te maken, mensen op te leiden en mee te betalen. Persoonlijk zie ik kansen in het meer loslaten van de gedachte dat mensen in het onderwijs alles moeten kunnen. Van groep 1 t/m groep 8, alle vakken met passie geven, deelnemen aan werkgroepen én bijvoorbeeld alle rapportgesprekken mee voeren als je parttime werkt. Dat zorgt vaak voor een hoge werkdrukbeleving. Ik geloof er in om mensen aan te spreken op waar ze goed in zijn, wat nuttig is voor hen én de leerling. Niet omdat het nu eenmaal altijd zo gegaan is of zo hoort. Leerkrachten zijn professionals en zo behandelen wij hen ook. Bij Prodas is ontwikkeling altijd mogelijk, zelfs als dit betekent dat mensen buiten onze organisatie gaan kijken. Dan denk ik: dat hebben we goed gedaan!”

Deze groep mensen zal natuurlijk altijd ambassadeur blijven voor jullie organisatie. Dat blijkt wel uit de reactie van Susanne van Lierop, leerkracht bij Prodas:

“Een paar jaar geleden kwam ik met lood in mijn schoenen bij Esther, op zoek naar nieuw vuur en passie, maar niet klaar om het onderwijs los te laten. In naam van Prodas is Esther met mij op zoek gegaan naar een passende oplossing. Er werd echt en oprecht meegedacht. Nu, drie jaar later, ben ik succesvol werkzaam als zelfstandig ondernemer in de uitvaart en combineer ik dit met alle medewerking met het onderwijs waar ik gebruik maak van mijn kwaliteiten. Had ik toen geweten wat ik nu weet, was ik destijds in plaats van met lood in mijn schoenen op luchtige slippers binnengewandeld.”
​
Kees Kremers, leerkracht bij Prodas zegt hierover: “ Ik ben een mensen- mens en wat Esther zegt spreekt mij erg aan. Het is fijn dat men echt tijd wil nemen voor de medewerker. Helaas zien we in de praktijk nog wel dat dit nog niet altijd ervaren wordt. We gaan het er zeker samen nog eens over hebben. Want het is duidelijk dat Prodas wil investeren in het welzijn van hun medewerkers. Eindelijk krijgt de leerkracht in zijn kracht écht inhoud! ”

Wat doen jullie nog meer in het kader van goed werkgeverschap?

Esther: “Leerkrachten die juist even minder verantwoordelijkheid willen voor een groep, kunnen bijvoorbeeld in de vervangingspool. Of als onderwijsassistent gaan werken.
We vinden duurzame inzetbaarheid heel belangrijk. Daarom zoeken we naar oplossingen en zo ontstaan er mooie dingen. Zo is een van onze leerkrachten gestopt op de school waar hij werkte en in de vervangingspool gaan werken. En zet hij daar zijn ervaring in om startende leerkrachten te begeleiden.”

Hier raakt Esther de essentie van goed werkgeverschap, wat heeft onze medewerker nodig? Ik vraag haar of precedentwerking iets is waar ze in haar vak tegen aan loopt. Tenslotte zijn er geen 10 vacatures voor starterscoach in de vervangingspool.

Esther:” Wij denken dat er altijd een oplossing is. Loopbaanbegeleiding kan helpen, er zijn speciale subsidieregelingen voor. Bedrijfsmaatschappelijk werk kan iemand helpen, die met een jong gezin de balans weer wil vinden. Detachering naar de Kempel, naar een ander bestuur of een ander bedrijf, we hebben het allemaal al eens gedaan. We willen echt dat mensen de ruimte voelen om aan hun loopbaan te werken, te oriënteren of een vraag te kunnen stellen, al ruim voor iemand zich niet meer op zijn plek voelt. Ook als dat betekent dat we iemand moeten gaan helpen naar een andere organisatie, niet omdat wij dat willen, maar omdat dit het beste is voor de medewerker.”

Draagt het werken in clusters hieraan bij?
​
“Jazeker, mensen komen veel meer buiten hun eigen school, mobiliteit wordt veel minder spannend, talenten gebruiken en inzetten wordt makkelijker. We zien dat bijvoorbeeld de expertise van intern begeleiders ingezet wordt voor meerdere scholen. Mensen worden zo uitgedaagd, als ze dit willen. Verandering kost tijd, maar we zien zoveel mooie dingen gebeuren!”

www.prodas.nl

Geschreven door: Femke

Ons eerste interview op een school voor voortgezet onderwijs brengt mij terug in de vakantiestand, op de Veluwe. Ede is de plek waar ik Rob Adriaens tref.
Via via, zoals dat gaat met de verhalen van Hierwilikwerken.nu, met als haakje ‘Een LOF-docent’, oftewel Lerarenontwikkelfonds. Daar willen we meer over weten!

De school waar Rob werkt bestaat uit twee locaties, één is wat verouderd en nieuwbouw is onderweg. Het andere gebouw glimt van nieuwigheid in de lentezon.
Rob is sinds twee jaar teamleider, hiervoor was hij 18 jaar docent, altijd op deze school. De school heeft 1 rector en 7 teamleiders. Rob geeft leiding aan 15 mensen binnen het VWO.

Als ik hem vraag hoe zijn werkgever ervoor heeft gezorgd dat hij is gebleven, is het antwoord:" Ik heb de ruimte gekregen. Toen ik hier begon merkte ik, wat ik nu nog steeds voel, een goede sfeer. Men kan hier altijd bij elkaar terecht, voor hulp, voor vragen, om met elkaar te delen en zeker ook om op een goede manier te starten. We hebben hier ongeveer 20 oud-leerlingen die nu docent zijn! Dat is bijzonder. Vacatures worden meestal snel ingevuld, soms met een beetje geluk, maar over het algemeen, werken mensen hier graag."

Wilfred Nep, rector CSG Het Streek: “Op school willen we natuurlijk graag een prettige werksfeer waarbinnen medewerkers ontwikkelmogelijkheden kunnen benutten. Het is goed om te merken dat dat herkend wordt en dat medewerkers ruimte voelen om actief mee te denken over en te werken aan ons onderwijs. Het grote aantal medewerkers dat zelf leerling is geweest op deze school, het geldt voor mij zelf ook, is inderdaad typerend voor ons. We zijn blijkbaar een school waar mensen graag willen werken.”

Op onze school is er de mogelijkheid om individueel te werken en tegelijkertijd je verbonden te voelen met je vakgenoten. Er is voldoende ruimte om te zien hoe een ander het doet.
Alles wat er ligt is bespreekbaar, wat 5 jaar geleden goed was, hoeft nu niet meer goed te zijn. Docenten hebben bij ons de mogelijkheid om zelf te ontwikkelen, slaaf zijn van de methode hoeft écht niet!
Sterker nog; we hebben een aantal specifieke stromen op scholen waar docenten veel eigen lesmateriaal ontwikkelen. Zo werken we hier met verschillende collega`s aan Geo Future, dit is een initiatief van het KNAG, de vakvereniging voor aardrijkskunde-docenten.
Het is een hele eigen onderwijsstroom, toekomstgericht vakoverstijgend onderwijs.
Het mooie is dat we het onderwijs kunnen vormgeven en meteen kunnen gebruiken in onze lessen.
 
Nick Wenneker, Geo Future School: “Veel initiatieven in het onderwijs worden van buiten het onderwijs opgelegd aan scholen, het leuke aan Geo Future is dat het echt van onderaf is ontstaan. Het zijn docenten die zelf met veel input van leerlingen, schoolleiders en externe partners als bedrijven en kennissinstituten hebben bedacht hoe het onderwijs nog beter kan worden. Het is leuk om te zien hoe daar op CSG Het Streek aan gewerkt wordt.”

“Thema`s zijn bijvoorbeeld globalisering of gezondheid,” vertelt Rob. “Er worden meerdere vaardigheden van de leerlingen verwacht, zoals samenwerken, ICT-vaardigheden, presenteren of onderzoek doen. Dat vraagt ook iets van docenten.
Geo Future was voornamelijk gericht op de bovenbouw. In 2016 heb ik de LOF-beurs ingezet om ook voor de onderbouw een leerlijn te maken samen met de Universiteit van Utrecht.
De nieuwste module die we nu hebben gemaakt is ‘Migratie’. Door hier gezamenlijk aan te werken, ontwikkelen we ook samen en dat geeft veel voldoening.”

Wist je van te voren dat je onderwijsmateriaal zou gaan ontwikkelen?

“Nee”, antwoordt Rob. “Ik heb nooit echt een stip op de horizon gehad, maar ik was wel erg geïnteresseerd in de onderwijswereld om onze school heen. Zo gebeurde het dat ik 10 jaar bij het CITO én het KNAG heb gewerkt aan de examens voor het vak aardrijkskunde en heb gelobbyd voor het vak in de politiek.
Dit heeft mij echt geholpen om mijzelf te ontwikkelen tot de docent die ik nu ben, ik heb ook altijd alle ruimte gekregen en gevoeld om dit te doen.
Ik heb geleerd om goede vragen te maken, om discussie te voeren, om zaken vanuit een ander perspectief te zien, om dingen te laten mislukken of te laten werken, om bij of met een ander te kijken naar mijn eigen onderwijspraktijk.”

Als ik opmerk, dat dit wel iets van de docent vraagt, en wat er volgens Rob nodig is om met plezier in het onderwijs te ontwikkelen zegt hij:
​
"Je moet buiten de kaders durven te kijken, de discussie willen voeren, tegen de regels in willen gaan en niet bang zijn voor weerstand. Zonder wrijving geen glans, toch?”

Dat vind ik een mooie afsluiter... Zonder wrijving, geen glans!

https://www.hetstreek.nl/werken-bij-het-streek 

Geschreven door: Femke

En dan ontmoet ik na jaren…. mijn meester van groep 4, Peter van der Waal. Nu inmiddels directeur van OBS de Mare in Rotterdam. Het gebouw stamt uit 1921, de school heeft ca. 850 leerlingen en 60 personeelsleden, veel personeelsleden werken hier al jaren.
OBS de Mare werkt vanuit het Montessori- beginsel ‘Leer mij het zelf te doen’.

Peter: "Onze school is best ‘vol’, de groepen zijn groot, maar mensen werken hier graag. Onze populatie is zeer gemêleerd en komt zelfs vanuit de dorpen rondom Rotterdam hier naar school. Dat heeft natuurlijk ook te maken met onze visie op onderwijs.
Toen ik hier kwam had ik geen ervaring met het Montessori- onderwijs. Ik heb mezelf bijgeschoold en ik was blij verrast, ik begreep meteen waarom mensen hier met zoveel voldoening werken."

Zorgt het werken met de Montessori-visie voor meer voldoening dan?
“Ik ben daar nu, na hier 3 jaar te mogen werken als directeur, zeer van overtuigd. Het vraagt wel een andere denkwijze van mensen. Er wordt veel meer gedacht vanuit een geheel en de zelfstandigheid van de leerlingen. Dit zorgt ook het gevoel van meer autonomie bij de leerkrachten.”

Op welke manier kunnen de leerkrachten op OBS de Mare autonoom zijn dan?
“De leerkrachten hebben veel invloed op de manier waarop ze het onderwijs inrichten. Thematisch conceptonderwijs met materialen die gericht zijn op samenwerken en zelfstandigheid in alle groepen.
Door te kijken naar het kind en zijn belangstellingen aan te voelen begrijpt de leerkracht wanneer het kind er aan toe is om iets nieuws te leren. Want leren het zelf te doen  betekent niet dat je het alleen moet doen. Het kind heeft een structuur nodig waarin hij wordt gezien en die hem richting geeft. Maria Montessori noemde dat ‘vrijheid in gebondenheid’
Omdat dit echt een onderwerp is dat het team verbindt hebben we besloten ons verder te verdiepen en een stukje vernieuwing aan ons onderwijs toe te voegen via een traject over vernieuwend Montessori- onderwijs.
De resultaten zijn nu al ontzettend mooi om te zien! Mensen krijgen weer nieuwe energie!
Tot een paar jaar geleden werd er ook geen gebruik gemaakt van bv. de Cito-toetsen.
We merkten in het huidige onderwijs dat het wel goed is om een aantal van deze toetsen af te nemen, ondersteunend aan ons onderwijs.
Sinds een aantal jaren werken we ook met het CITO LOVS. We willen de kinderen ook goed kunnen volgen en het LOVS geeft hier een stukje inzicht in waar het ‘goed gaat’ en waar we kinderen nog verder in moeten ontwikkelen. Daarnaast is er natuurlijk de dagelijkse observatie van de leerkracht die een compleet beeld geeft, samen met ‘meetbare’ gegevens over de ontwikkeling van het kind."

Zijn er nog andere zaken waaruit je kunt opmaken dat leerkrachten veel voldoening vinden in hun werk op deze school?
"Ja, er werken bij ons relatief nog veel mannen. Dit zorgt voor een goede mix in het personeel. Daarnaast hebben de mannen, hun eigen ‘mannenmiddag’ op vrijdag na schooltijd waarbij er een pijltje gegooid wordt.
Verder maken we echt gebruik van ieders talent, zo is bijvoorbeeld een van onze vakleerkrachten gymnastiek , ook leerkracht van een groep in de school.
Doordat we een redelijk grote school zijn en onderdeel van een groot bestuur is er ook voldoende ruimte om af te wisselen van school of van functie, ook dat zorgt voor voldoening. Mensen hebben het gevoel dat ze op alle vlakken kunnen ontwikkelen in het onderwijs. Door zelf regie te nemen, zoals Maria Montessori dat graag zag."

www.obsdemare.nl

Op 10 april, vlak voor de onderwijsdag van Avans Hogeschool, een organisatie met 30.000 studenten en 3000 medewerkers, tref ik Marian Kat-de Jong. Ze is druk met de voorbereidingen voor deze dag. “Deze onderwijsdag is één van de dingen die ik zo gaaf vind aan mijn werk bij Avans!”

Marian steekt van wal: “Na mijn studie Biologie merkte ik al snel dat ik onderzoek doen leuk vond, maar er lonkte nog veel andere zaken die mijn aandacht trokken.
Ik specialiseerde me daarom in mijn laatste jaar in wetenschapscommunicatie en -educatie. Zo kwam Stichting Techniekpromotie op mijn pad, waar ik activiteiten ontwikkelde voor kinderen en jeugd op het gebied van, hoe kan het ook anders, wetenschap en techniek.
Nieuwsgierig als ik ben, wilde ik  na verloop van tijd graag weten of onze activiteiten wel effectief waren en kwam mijn onderzoeksachtergrond weer naar boven. Ik ging aan de slag bij IVA Beleidsonderzoek en Advies. Voor de onderzoeken waaraan ik meewerkte kwam ik door het hele land. Bij het afnemen van interviews kwam ik veel op de onderwijswerkvloer, waar ik mij als een vis in het water voelde. Niet gek dus, dat ik na het zien van een vacature bij Avans als Life Sciences en communicatie- docent, toch de stoute schoenen aantrok en nu 7 jaar geleden het avontuur als docent aan ging.
Na 3 jaar te hebben les gegeven, vakeigenaar Schriftelijk Rapporteren (‘Hoe schrijf ik een onderzoeksverslag?’) te zijn geweest, voortgangstoetsen te hebben ontwikkeld, digitaal toetsen ingevoerd te hebben, realiseerde ik me dat het lesgeven niet is waar mijn hart ligt. Ik heb collega’s die dat in mijn ogen veel beter kunnen en doen dan ik. Ik hou van faciliteren, organiseren en regelen, van zorgen dat mensen hun werk beter kunnen doen, en studenten nog beter onderwijs kunnen krijgen, dus met dat plan ging ik naar mijn directie. Zij waren enthousiast en vanaf dat moment werkte ik fulltime als projectleider binnen mijn academie, terwijl ik feeling hield met het onderwijs door studieloopbaanbegeleider te zijn voor een kleine groep eerstejaars studenten.”

Als ik Marian onderbreek, en kritisch stel, dat zij zelf wel veel inzet levert en dat dit ook wel erg fijn is voor een werkgever, bevestigt zij dit.

Marian: “Daar heb je een punt, maar het is ook precies waarom ik hier zo graag werk, ja ik werk hard, moet soms overtuigen, politiek correct zijn, en heel veel inzet tonen… maar dat wordt gewaardeerd, waardoor ik nog beter presteer, zonder werkdruk te voelen.”

Kun je wat voorbeelden geven?
“Jazeker, Avans heeft een jaarlijkse innovatieprijs waarbij zowel een jury- als en publieksprijs wordt uitgereikt voor de beste onderwijsinnovatie van het afgelopen jaar.  Het is altijd een hele happening. Twee jaar geleden hoopte ik met mijn collega`s genomineerd te worden, maar helaas was ons idee al in zo`n vergevorderd stadium, dat van een innovatie niet echt sprake meer was. Ik vond het daarom bijzonder, dat voor soortgelijke projecten als dat van ons, er een ‘pluim’ in het leven werd geroepen. Projecten die misschien geen innovatie meer zijn, maar die wel een podium verdienen en gedeeld moeten worden. Een mooie manier om ook ‘oudere’ projecten een extra waardering te geven!
Verder heb ik de afgelopen jaren veel opgepakt, maar ik had soms ook vragen, op het gebied van mijn persoonlijke ontwikkeling. Ik heb daarom al jaren een coach, die van een andere Avans-academie komt en hier speciaal voor is opgeleid. Daarmee kan ik sparren over de stappen die ik kan zetten in mijn carrière, ze houdt me scherp, hierdoor blijf ik gemotiveerd, en duurzaam inzetbaar. Ik vind het een soort APK, na een sessie met mijn coach ben ik weer helemaal ‘uitgelijnd’ en kan ik er weer even tegenaan." En vervolgt zij:"Sinds enkele maanden ben ik voor twee dagen per week gedetacheerd naar SURFnet, om in de rol van verbinder bij te dragen aan de versnelling van onderwijsinnovatie met ICT. Ik heb mijn liefde voor het begeleiden van studenten er zelfs voor opgegeven. Mijn directie stond achter deze stap en moedigt mij zelfs aan om dit te doen. Als ik doe waar ik blij van word, is dit ook weer goed voor de organisatie!"

Collega Ingrid:" Ook ik heb de ervaring dat je binnen Avans Hogeschool de ruimte krijgt en kunt creëren om jezelf te ontwikkelen en regie te nemen in je eigen loopbaan. Uiteraard moet je hier wel iets voor doen. Dit zorgt er wel voor dat ik het werken binnen de hogeschool nog steeds uitdagend en leuk vind en ik een bijdrage kan leveren binnen deze mooie hogeschool. Een hogeschool waarbij het echt om de studenten gaat om hen zo goed mogelijk voor te bereiden op de toekomst!"

Collega Francka: "De ontwikkeling van studenten is onze core business! En deze lijn trekken we door naar onze docenten en medewerkers! Ook voor hen zijn er allerlei kansen om zich te verder te ontplooien."

En dan de onderwijsdag. Ik heb vorig jaar een teaching fellowship binnen gehaald van het Comenius Programma. Daarmee kan ik het schrijfonderwijs binnen onze academie nog beter maken. Als cadeautje kreeg ik bij mijn fellowship een lidmaatschap van het ComeniusNetwerk cadeau, een netwerk van onderwijsinnovatoren in het Hoger Onderwijs. Daar mag ik op de onderwijsdag iets over vertellen. Ik hoop met de beurs die bij het fellowship hoort, en met mijn lidmaatschap van het netwerk, mijn collega`s te kunnen ondersteunen. Ik merk dat mijn jaren als docent en studentbegeleider het gesprek over innovatie op welk vlak dan ook, in elk geval wel gemakkelijker maakt.

Avans is voor mij een plek waar je met je hoofd boven het maaiveld uit mag komen en waar ontwikkeling en vooruitgang wordt gefaciliteerd, gezien, gehoord en gewaardeerd wordt.

www.avans.nl

​Geschreven door: Jessica 

Dat het een hectische dag is, als ik de teamkamer van Kindcentrum 't Hofke in Eindhoven, binnenstap is aan alles merkbaar. Er wordt druk gesproken over een voorval met een leerling, de temperatuur loopt op als andere leerkrachten het verhaal verder aan elkaar aanvullen. Samen met Ingrid van de Crommert (LOF-docent) zoek ik een rustig plekje op. Tsja, zo gaat het op een gewone doordeweekse dag in het onderwijs. Er is altijd wel iets te doen…

Al snel voegt Susanne Nagelmaeker (adjunct directeur) zich bij ons en raken we in gesprek. Ingrid heeft bij het Leraren Ontwikkel Fonds (LOF) een traject opgezet dat ingaat op de ontwikkeling van het creatief denken. Ze wil de juiste tools aanbieden aan kinderen, hen coachend begeleiden en zorgen voor een rijke leeromgeving. Maar hoe pak je dit dan aan richting je collega’s vraag ik mij af? Hoe zorg je dat je hen meekrijgt in jouw denkproces?

“Voor mijn aanpak van dit veranderproces heb ik de 4 V's vasthouden, verdwijnen, verzwakken en versterken gebruikt. Daarnaast is vertrouwen in mijn relatie met anderen van belang. Vroeger hadden we hier toch een ouderwets beeld van wat ‘crea’ moest zijn. We knutselden met de hele klas aan hetzelfde werkje. De resultaten waren dan ook 25 van dezelfde werkjes aan de muur in de klas. Via de 21e -eeuwse vaardigheden zijn ben ik gaan werken aan vernieuwing. Dit bracht veel reuring met zich mee. Sommigen waren heel positief, anderen voelden juist veel weerstand. Er was echt even een andere mindset nodig om met een nieuwe manier van denken aan de slag te gaan. Toch is iedereen er vol voor gegaan. Juist doordat ik ook zo dicht bij mijn collega’s kon zijn, hebben we de weerstand ook aangegrepen om de ontwikkeling in kleine stappen toch mogelijk te maken.”

Via het LOF heeft Ingrid op Kindcentrum 't Hofke een Hipl@b vormgegeven.
Susanne: “Doordat we ruimte kregen voor ontwikkeling, hebben we ook kansen tot subsidie kunnen onderzoeken. We hebben aanvragen gedaan, wat enorm veel werk was, maar doordat we ze toegekend kregen, bracht dit mogelijkheden tot uitwerking met zich mee!”
Ingrid: “Ja, en toen moesten we er wel mee aan de slag! Je kunt je ideeën wel op een briefje neerleggen in de personeelskamer, maar dan gaat het niet leven. Dan wordt er nooit wat mee gedaan. Ik merkte al snel dat het niet zozeer ging om een verandering in mindset bij de kinderen, maar nog veel meer van de leerkracht voor de klas. Daar lag het werk! Ik vond het erg interessant om dan voor ieder te kijken naar wat hij / zij nodig heeft om er toch mee aan de slag te gaan.”

Het HipL@b is nu een plek geworden waar kinderen de hele dag in en uit kunnen lopen om spullen te pakken om de lessen te verdiepen. “Dat zou nog véél meer moeten gaan gebeuren, ze zouden bij wijze van elke les ermee aan de slag kunnen zijn”. Aldus Susanne.

De school is dit schooljaar gestart met een nieuwe methode voor wereldoriëntatie waarin een koppeling wordt gemaakt met creatieve vraagstukken.
“Daarnaast zijn we enorm aan het inzetten op het contact met de buurt. Zo zijn er de plannen om op ‘het Wasven’ een weerstation te bouwen. Een van de teamleden is in de ontwikkelgroep gestapt om dit verder te ontwikkelen. De bedoeling is dat de verbinding tussen school en Wasven in elkaar door gaat lopen. Kinderen kunnen op school vraagstukken uitwerken, die daar weer behandeld kunnen worden. We proberen als school ook echt de vragen uit de wijk los te krijgen. Zo kwam er bijvoorbeeld uit het wijkcentrum de vraag voor assistentie bij de lunch voor buurtbewoners. Het is erg leuk om te kijken wat kinderen van onze school daar dan weer binnen kunnen betekenen.”

Wat een bruisende creatieve mindset is er hier te vinden! Een duidelijke verandering, maar wel nog continu in ontwikkeling zijn! Mooi om te zien wat gelden in het onderwijs aan vernieuwing op kunnen leveren. Ik neem afscheid van Ingrid en Susanne, op de gang maken we nog een foto voor een gave graffiti muur die de gang siert. De rust is wedergekeerd, er wordt hard gewerkt.
​
www.bsdeboog.nl

Op een van de eerste, meest zonnige dagen van 2019 loop ik het schoolplein van Basisschool de Sonnewijzer op. Wouter, de conciërge staat met zijn hoofd in de zon en begroet mij vriendelijk.
Terwijl ik een foto maak van het fantastische schoolplein onder de naaldbomen, constateer ik, dat dit nu al een plek is, die mij gelukkig zou maken. Wat een rijkdom, een basisschool in het bos.

Ik moet even wachten op Gerry, die, dat hoort er ook bij, even een klein probleempje mee oplost na de pauze.
Terwijl ik wacht aan de grote boomstamtafel, kijk ik rond. Ruim anderhalf jaar geleden stond hier nog, bijna op dezelfde plek, een bijna 50-jaar oud schoolgebouw, maar daar is niets meer van over. En dát is precies waar ik Gerry graag over wil spreken.
Na een warm welkom lopen Gerry en ik een rondje door de school. Want wat doet zo`n nieuw schoolgebouw nu met de mensen?
Gerry:” We hebben lang moeten wachten voor het zover was. Het was een leuk, maar ook heftig traject, waarvan we echt wel een poosje moesten bijkomen. Maar het was het waard. We kunnen nu ons werk doen zoals we dat zouden willen doen. Onze visie op onderwijs komt nu optimaal tot zijn recht, waarbij de ruimte optimaal in ons voordeel werkt.”
Terwijl we de boomstamtafel wederom passeren vertelt Gerry:” Hier zijn ouders van harte welkom, bijvoorbeeld als ze hun kinderen naar de klas hebben gebracht of komen ondersteunen bij een activiteit. Er is altijd een kop verse koffie. Zelf zitten we hier in de ochtend ook met het team, het is een fijne plek om onze dag te beginnen.”
De ingang is open en er zijn veel ramen, zodat meteen duidelijk is dat je welkom bent.
De binnenwereld en de buitenwereld zijn op deze manier met elkaar verbonden. Het groen en hout van de bomen buiten, is terug te zien in de leeromgeving binnen.
De ‘houten’ trappen, de toiletjongens- en meisjes van mos op de muur, bomen aan de wand en vooral véél ramen, voelen als buiten. En dat geeft niet alleen een rustige sfeer, maar inspirerend is de werkomgeving daardoor ook.

Maar wat doet dit nu met de leerkracht is dan de volgende vraag?

Kitty, leerkracht groep ½: “Dit gebouw en de mogelijkheden die het biedt, zorgt ervoor dat de ideeën van zowel de leerlingen als de leerkracht veel meer tot uiting kunnen komen. Als kleuterleerkracht en cultuur-coördinator is het heerlijk om dankzij dit gebouw de creativiteit van de leerlingen te vergroten. In de lokalen is er bijvoorbeeld een grote kastenwand, waar je al het materiaal binnen handbereik hebt, waardoor je veel makkelijker met de kinderen mee te kunnen denken. Ons geweldige podium, met goed geluid en verlichting, wat de kinderen zelf kunnen bedienen, zorgt voor ongekende mogelijkheden.

Stijn en Syren, nieuwe collega`s : Toen we hier voor de eerste keer kwamen, viel ons niet alleen het mooie gebouw op, maar ook het fantastische schoolplein. Hier hebben de kinderen alle ruimte om lekker te spelen. Vanuit de school en de lokalen is er veel zicht op dat plein. De natuur komt haast de klas in! Dit werkt erg ontspannend en inspirerend.

Gerry: “In ons vorige gebouw was de kinderopvang niet geïntegreerd, dat is nu wel het geval, waardoor er beter en sneller een warme overdracht plaats vindt.
Onze hal is multifunctioneel; drama, muziek, bijeenkomsten met ouders en gym. Alles is daardoor mogelijk. In ons vorige gebouw moesten we eerst de hele hal uitruimen om iets te kunnen vieren.
De teamleden die met name veel zittend werk doen, hebben een zit-stabureau en de buitenomgeving en onze teamkamer lenen zich prima voor ontspanning in de pauze.
Ramen hebben zicht op de leerpleinen, waardoor er in de klas meer transparantie en ruimte is en leerlingen zich autonoom voelen. Iedereen is welkom en het gebouw is daarom zelfs toegerust met een rolstoelhelling.
Ouders uit de MR en OC gaven dit jaar zelfs aan dat ze tijdens onze jaarlijkse bijeenkomst, de zogenaamde ‘Sociale avond’, graag op school wilden blijven.
​
We zijn trots om zo’n fijne plek te hebben gecreëerd! Dit alles zorgt ervoor dat de leerkracht meer tijd  en de faciliteiten heeft (en voelt weg), om te doen wat wij verstaan onder goed onderwijs. Het maakt werken gewoon een stuk leuker en makkelijker.
​En als mensen zich fijn voelen kunnen ze het beste doen waar ze goed in zijn, toch? ”

​www.sonnewijzer.nl

Geschreven door: Jessica van Strien
 
Ik drink koffie met Peggy van Zitteren, leerkracht gr 7/8 basisschool ‘de Tuimelaar’ - Veghel,  als ze me vertelt over haar studiereis van het afgelopen jaar naar New York! Op initiatief van scholenbestuur SAAM* wordt aan zo’n 20 leerkrachten per jaar de mogelijkheid geboden deel te nemen aan een studiereis naar New York, om daar van Amerikaanse scholen verbinding , inspiratie en de vertaalslag naar het primaire proces te ervaren.
​
“Tijdens onze reis schreven we elke avond een blog”, vertelt Peggy me tijdens de koffie. “Juist als ik terug kwam van een dag vol indrukken, met de jetlag nog in de benen, zat ik vol inspiratie om meteen mijn gedachten op papier te zetten. Je merkt meteen welke collega’s er bij je reis betrokken zijn, want zij reageren vrijwel meteen op mijn blogs. Bij thuiskomst in Nederland was ik zo geïnspireerd! Ik vroeg mijn directeur of ik de aankomende studiedag zelf mocht organiseren. Hij was akkoord, al had hij geen idee wat ik wilde gaan doen. Ik ging meteen aan de slag met de voorbereiding vanuit het CES-principe. CES staat voor Coalition of Essential Schools en is het uitgangspunt van de door ons bezochte scholen in New York. Ik ben gaan kijken met mijn team naar wat er allemaal al was binnen onze school vanuit de pijlers van CES, daarna zijn we gaan kijken naar mogelijkheden tot verdieping en uitbreiding. Ik vond dit ontzettend leuk om te doen. Juist door het vertellen van je verhaal maak je anderen weer enthousiast om volgend jaar met deze reis mee te gaan.” (Deze blogs zijn op connectedwithCES.nl  te lezen.)

Wauw, dit klinkt goed! Inspireren en motiveren van leerkrachten door hen mee op reis te nemen; hier wil ik graag nóg meer van weten!
Ik neem contact op met SAAM*, na een snelle mailwisseling schuif ik enkele dagen later aan bij een wel héél bijzonder bezoek. Gisela Rivera, leerkracht uit New York is op vakantie in Nederland. Ze heeft twee van haar vakantiedagen ingezet met bezoeken aan de scholen van SAAM* bij de leerkrachten die zij enkele maanden geleden in háár klassen op bezoek had! Christel van Doorn, leerkracht kindcentrum ‘Sterrebos’ - Oss, leidt mij, Gisela en Sandra Beuving, collega van bestuur SAAM*, rond door de school.

Christel: “Sinds een aantal jaar zie je steeds meer punten uitgewerkt worden op onze school, die gestart zijn vanuit de CES-inspiratie in New York. Zo zijn we vanuit het principe ‘commitment to the entire school’ gaan kijken naar de effectieve vergadertijd. Dat maakt dat wij nu niet meer wekelijks ‘vast’ vergaderen. We werken met studiedagen waarin we uitgebreid ingaan op de schoolontwikkeling. Daarnaast werken we met bordsessies. Bij deze bordsessies werken we altijd vanuit ons gezamenlijk gestelde ontwikkeldoel voor dat schooljaar. We werken met stuurgroepen die 1x per 2 weken bij elkaar zitten en dus intensief ontwikkelen, daarnaast zitten we met het hele team eens per maand bij elkaar en bespreken dan de voortgang van elke stuurgroep. De bordsessies maken dat we enorm vooruitgaan op de ontwikkelpunten, we gaan uit van ieders expertise. Vergaderen om mededelingen door te geven doen wij dus echt niet meer!”

Tijdens de rondleiding vraag ik Gisela waarom zij het belangrijk vindt dat deze uitwisselingen tussen leerkrachten uit Amerika en Nederland plaatsvinden. “Voor mij persoonlijk is het een enorme verrijking. Ik kan nog zoveel lezen uit een boek of in een gesprek bespreken met iemand hoe hij werkt. Maar als je het écht gaat ervaren in de klas en mag meekijken met de kinderen, naar de leerkracht. Dán zie je waar voor jezelf de ruimte tot ontwikkeling ligt”.
“We doen deze uitwisseling nu al voor het 8e jaar,” vertelt Sandra Beuving me. “Elk jaar gaat er weer een nieuw groep leerkrachten mee die volledig ondergedompeld worden in het New Yorkse leven. We bezoeken progressieve scholen, die gewend zijn om de dingen opnieuw uit te vinden, die anders durven denken. Zij passen bij onze strategische uitgangspunten en sturingsfilosofie. Dáár zit onze inspiratie! Zo hebben we inmiddels al 100 van de 600 medewerkers mee op reis gehad.” Ik vraag haar waarom SAAM* het zo belangrijk vindt om deze reis met medewerkers te doen. “We halen met deze reis onze leerkrachten even uit hun alledaagse praktijk, even helemaal weg uit hun normale manier van doen. Ze zien hoe andere leerkrachten op een totaal andere manier met het werk bezig zijn. Ze zien in dat er meer mogelijkheden zijn om naar hetzelfde te kijken. Ze halen er inspiratie. Maar worden er ook geconfronteerd, voor sommigen is het echt een spiegel voor zichzelf.”

Wat een ontzettend mooie reis en ervaring om aan je personeel aan te bieden! Maar als je dit al 8 jaar doet, zijn er dan nog mogelijkheden tot ontwikkeling?

Sandra: “De ontwikkeling is op sommige scholen al volop aan de gang. Daar staan nieuwe medewerkers te trappelen om mee te gaan en moet er geloot gaan worden wie mee mag. Op deze scholen is het olievlek-effect al in werking. Mensen durven er al keuzes te gaan maken en vanuit CES te denken en handelen. Op deze scholen wordt met elk bezoek een volgende stap gezet. Bij andere scholen is pas een klein aantal leerkrachten mee geweest, hier moet nog veel meer gaan gebeuren om het écht een effect te gaan laten zijn. Als mensen elkaar kunnen versterken in de inspiratie, dan ontstaan er kansen.”

En wat brengt deze ontmoeting voor jou persoonlijk?
“Ik zou het zelf fantastisch vinden als wij iets van de instelling vanuit de Amerikaanse leerkrachten mee mogen nemen. Een instelling van het niet weten, het vragende en je daarmee open durven stellen voor elke nieuwe ingang. Dat vind ik zo’n mooie houding.”
Ten slotte treffen we bij een van de laatste deuren die open gaat de directeur aan voor de klas. Trots vertelt hij zijn klas: “Kijk, daar heb je míjn baas. Jullie dachten altijd dat ik de baas was, maar ook ik heb weer een eigen baas.”

De directeur voor de klas, de leerkracht die in het Engels de rondleiding verzorgt én een overzeese ontmoeting. Over inspiratie en eigenaarschap bij de leerkracht gesproken!

www.saamscholen.nl